Taşeronlar Birliği Yönetim Kurulu üyesi, yapıcı taşeronu Mehmet Özkan sektörde yaşanan sorunların yıllardan beri devam ettiğini belirterek, bir an önce hükümet yetkililerinin sorunlarla ilgili çözüm üretmesini talep etti.
Röportaj: Deniz Gürgöze
“DÖVİZİN YÜKSELMESİ İLE YAŞANAN BELİRSİZLİK BİZİ KORKUTUYOR’’
“Malzeme alımlarında sıkıntılar yaşıyoruz”
Pandemi döneminden sonra inşaat sektöründeki hareketlenmeyi değerlendirir misiniz? Şu an sektörde durum nedir?
“Pandemi dönemi çok sıkıntılı geçti. Ama inşaat sektöründe canlılık var diyorlar, bana göre inşaat sektöründe canlılık yok. Büyük şirketler işlerine devam ediyor, onlar pandemi ya da başka bir olumsuzluk fazla etkilemedi. Bizim gibi küçük şirketleri ve taşeronları bu durum oldukça olumsuz yönde etkiledi. Halen daha bu zorluğu çekiyoruz.
Özellikle malzeme alımlarında sıkıntılar yaşıyoruz. Dövizin yükselmesi ile malzemelere de sürekli artışlar yapılıyor. İki saat içerisinde fiyatlar değişim gösteriyor. Biz müşterilerimize TL teklifi veriyoruz. Bu yüzden fiyat artışı olsa dahi müşterimize bunu yansıtmıyoruz. Malzeme satıcılarına rica ettik, “Müşteriye teklif verdiğimiz zaman 2 gün bize fiyatta bir değişiklik yapmayın ki teklif verirken zarar etmeyelim’’ dedik. Ama maalesef bunu yapmadılar.
Biz de fiyatlarımızı döviz kurundan vermek için bir çalışma başlatmayı düşündük ama birçok müşterimiz bize “ben döviz ödenmiyorum’’ diyerek tepki koyuyor, hal böyle olunca da fiyatlarımızı TL üzerinden vermek zorunda kalıyoruz. Biz artan fiyatlar karşısında teklif vermeye dahi utanıyoruz. Fiyatlar oldukça yüksek ve insanlar bu fiyatlar karşısında zorda kalıyor.”
“Kayıtsız, yasal olmayan taşeronlar yüzünden sorun yaşıyoruz”
İnşaat sektöründeki kaçak işgücü olduğu iddiaları var ve taşeronların birçoğu bu durumdan rahatsız. Peki kaçak işgücü konusundaki düşünceniz nedir?
Tabi ki bu konu bizi oldukça rahatsız ediyor. Öncelikle Taşeronlar Birliği’ne kayıtsız çalışan taşeronlar var. Bazı taşeronlarımız yanında da kayıtsız çalışan yabancı işçiler var. Ben bir yere fiyat verirken söylediğim tek şey var. Bir taşerondan fiyat alıyorsanız, onun Taşeronlar Birliği’ne kayıtlı olup olmadığını gösteren kartı var mı yok mu ona bakın diyorum. Kayıtsız, yasal olmayan taşeronlar yüzünden sorun yaşıyoruz. Bizim verdiğimiz fiyatlarla onların verdiği fiyatlar zaman zaman farklılık gösteriyor. Yanlarında çalışan işçilerin yatırımlarını yapmadıkları için fiyatlarda oynama yapabiliyorlar. Biz yasal olarak vergimizi, sigortamızı ve buna benzer yatırımlarımızı ödüyoruz. Bu gibi yatırımları ödemedikleri için bu taşeronlar piyasada yasal olarak çalışan taşeron firmaların hakkını yemiş oluyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na konuyla ilgili bilgi verip, herhangi bir girişim yaptınız mı?
Tabi ki bu konuyu defalarca ilgili mercilere aktardık. Bir encümenin bizi denetlemesi için talepte bulunduk. Taşeronlar Birliği’nden bir temsilcimizin bizi orada temsil etmesini ve denetlememizi istiyorum. İşimiz şuan çok zor ama eğer bir denetim olursa sorunlarımız daha aza inecektir.”
Yapı sektörü yerini çelik yapılara mı bırakıyor? Yapıcılık ivme mi kaybediyor?
Çelik yani hazır binalar Kuzey Kıbrıs’ta pek tutmadı. Pek tercih eden yok. Maliyetleri az da olsa tercih edilmiyorlar. Yapı daha fazla tercih ediliyor. Ülkenin hava şartları da bu konuda hazır binaların tercih edilmemesinin nedenidir.
“Teşvikler önemli”
Yatırımlarda indirime gidilmişti ve halen bu indirim devam ediyor. Devletin verdiği bu tür teşvikler için ne söylemek istersiniz?
Bizim için çok önemli bir konu bu. Yatırımlara verilen teşvikler biz taşeronlar için rahat nefes almamızı sağladı. Bu teşviklerin daha uzun süre devam etmesini istiyoruz. Devletimizin bu desteği, tüm sektöre büyük fayda sağladı.
“Kalifiye çalışan işçi bulamıyoruz”
Kalifiye eleman sıkıntınız var mı? Bu sıkıntı nerden kaynaklanıyor?
“Kuzey Kıbrıs’ta çalışmak Türkiye’deki işçileri cezbetmiyor. Türkiye’de asgari ücretin yükselmesi ve burada giderlerin yükselmesi ülkemize çalışmak için gelenlere cazip gelmiyor. Üçüncü uyruklu vatandaşların da adamıza gelmesi insan kaçakcılığına dönüştü. Bu çalışanlar ülkemize geliyor buradan güneye geçiyor. Bu da bizi zorda bırakıyor. Kalifiye çalışan işçi bulamıyoruz. Güneyde 100 Euro günde alırken bizde ayda 6 bin-8 bin arası alıyor.
Birliğimiz bu konuda birçok kez fikir beyan etti ve girşim yaptı. Fakat Türkiye’deki işçiyi ülkemize getirmek artık zor.
Bu şartlarda ne yapacağımızı bilmiyoruz. Çok zor bir süreçten geçiyoruz. Dövizin yükselmesi ile yaşanan belirsizlik bizi korkutuyor.”
