KKTC Memorial klinikte görev yapan Diyetisyen Melis Burcu,, sağlıklı beslenme konusunda bilgiler verdi.
Soru: Bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir? Bu noktada önereceğiniz beslenme programı nedir?
Bağışıklık sistemimizi her zaman güçlü tutmayı hedeflemeliyiz. Bağışıklık sistemimiz hem Covid-19 virüsüne karşı dirençli olmaya, hem de ileriki yıllarda oluşabilecek kronik hastalık riskini azaltmaya yardımcı olacaktır. Bilimsel çalışmalar, Akdeniz diyet modeline uyum göstermenin hem bağışıklığı güçlendirdiğini, hem de; obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser riskini azaltmaya katkı sağladığını göstermektedir. Bu nedenle, Akdeniz diyet modeline uyumlu bir beslenme planı öneririm. Akdeniz Diyeti, güçlü bir bağışıklık sistemi için gerekli olan vitamin ve minerallerden zengin bir beslenme modelidir. Bununla birlikte, Akdeniz Diyet modelinin; Kıbrıs halkının beslenme tarzına yakın olduğunu söyleyebilirim. Kıbrıs halkının beslenme tarzı ve Akdeniz Diyeti arasındaki en temel fark, kırmızı et tüketimidir. Bir ada ülkesinde yaşıyor olmamıza rağmen, maalesef kırmızı et tüketimi balık tüketiminden daha az.
Akdeniz Diyet modeline uyum göstermek isteyenlere kısaca önerilerde bulunacak olursam;
Her ana öğününüzde salata ya da sebze yemeğine yer verin.
Tam tahıllı ürünler tercih edin.
Yağ tercihinizi zeytinyağından yana kullanın.
Haftada 2 kez ızgara/buğulama balık, birkaç kez derisiz beyaz et ve yumurta tüketin.
Protein ihtiyacınızın bir kısmını haftada birkaç kez kuru baklagil tüketerek karşılayın.
Kırmızı et tüketimini haftada 1 ile sınırlandırın.
Az yağlı süt ve süt ürünleri tercih edin.
Ara öğünlerinizde şekerli ve yağlı besinler yerine, meyve ve çiğ kuruyemişlere yer verin.
Bu önerilere ek olarak, yemekleri tuz yerine baharatlarla tatlandırmanızı ve yaz aylarında oluşabilecek olan sıvı kaybını önlemek için günde 2-2,5 litre su tüketmenizi öneririm. Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü günde 10.000 adım atmayı öneriyor. Bağışıklığı güçlü kılmak ve kilo kontrolünü sağlamak adına, olabildiğince aktif bir yaşam sürmekte fayda var. Beslenmeyle birlikte, sosyal yaşam önerilerinde de bulunan Akdeniz Diyeti, sağlığı “bütüncül” bir yaklaşımla ele alıyor ve sofranızı sevdiklerinizle paylaşıp, iyi bir sosyal yaşam sürmenizi de öneriyor. Stresin bağışıklık sistemi üzerindeki olumsuz etkilerini düşündüğümüz zaman bu önerinin kıymetini daha da iyi anlıyoruz.
Soru: Beslenme konusunda sürekli söylenen ‘’az fakat sık sık yemek yemek’’ faydalı bir yaklaşım mıdır?
Ben her zaman alınması gereken günlük kalorinin gün içine bölünmesi taraftarıyım. Bu sayede; açlık ya da şişkinlik hissi oluşmuyor. Ancak, kesinlikle 3 ana, 3 ara öğün tüketilmesi gerekiyor gibi keskin kurallar da sürdürülebilir değil. Buradaki esas hedefin, kişinin yaşam tarzı ve uyku saatlerine göre en doğru kalori bölmesini yapabilmek olmalıdır. Bazı kişiler için, 3 ana 2 ara mantıklı bir tercih olabilirken; diğer kişiler kişi için, 2 ana 3 ara öğün mantıklı olabiliyor. Ayrıca, sağlıklı besinlerin kalorisi de daha düşük oluyor. Akdeniz diyeti gibi sağlıklı besinler içeren bir diyet modeli ile kişi tok hissediyor fakat daha az kalori alıyor.
Soru: Sporun kilo vermek için çok iyi bir aktivite olduğu herkes tarafından aşikardır fakat masa başında çalışmak zorunda olan kişiler için spor yapmak, biraz katlanılması güç bir durum olarak görünür. Çünkü kişi tüm günü oturarak geçirir ve eve gittiğinde de ev haline bürünür. Özellikle masa başında çalışan kişilerin spor yapmadan zayıflayabilme imkânı var mıdır?
Spor yapmak kilo vermek ve sağlığı geliştirmek için önem taşımaktadır. Yapılan fiziksel aktivite; metabolizmayı hızlandırıyor ve kalori açığı oluşturuyor. Konu sağlık ve kilo vermek olduğu zaman, aktif bir yaşam sürülmesi gerektiği görüşündeyim. Ancak, farklı sebeplerden dolayı spor yapamayan kişiler kilo vermede başarısız olacaktır gibi bir durum söz konusu değildir. Doğru kalori hesaplaması ile kalori açığı oluşturularak kilo kaybı sağlanabilir.
